به گزارش سایت رسمی فدراسیون فوتبال،در یادداشت غلامرضا جباری،سرپرست کمیته آموزش فدراسیون که در شماره سوم مجله فدراسیون فوتبال منتشر شده آمده است:

مربیگری، فرایندی است که در آن هماهنگی یک سری زمینه سازی های کاربردی نتایج، برنامه های سیستماتیک و طراحی برنامه های منظم آماده سازی، عملکرد فرد یا تیم در رقابت ورزشی را بهبود می بخشد مربی کسی است که مسئولیت هدایت این فرآیند را بر عهده دارد.
این فرایند اغلب بیش از حد بر بهبود و توسعه شرایط بدنی بازیکنان تاکید دارد که این تفاوت در رقابت ها سبب پیروزی تیم می‌شود و مربی را از معلم متمایز می سازد.کمیته آموزش فدراسیون فوتبال در این مطلب در خصوص فرایند مربیگری به نکات مختلفی اشاره کرده که به آن می پردازیم.

فرایند مربیگری

اصول یادگیری

بازیکنان چگونه فوتبال را یاد می‌گیرند؟
• با بازی کردن و تکرار تکنیک‌ها
• با مشاهده زنده یک بازی
• با نشان دادن یک الگوی حرکتی توسط مربی
• با دیدن یک فیلم آموزشی
• با تمرین و راهنمایی صحیح
بازیکنان فوتبال چگونه پیشرفت می‌کنند؟
• عشق، علاقه و انگیزه
• اشتیاق به یادگیری
• داشتن الگوهای خوب و تقلید از آن
• آموزش صحیح متناسب با توانایی هر بازیکن
• تلاش برای رسیدن به مهارت در اجرای یک تکنیک
• آگاهی بازیکن از اصول صحیح و غلط اجرا
• حمایت و تشویق هم تیمی‌ها
• بازخوردهای مثبت مربی و والدین
نقش شما به عنوان یک مربی

بایدها
• تمرینات ساده و به واقعیت بازی فوتبال نزدیک باشند
• توجه به تعداد بازیکنان شرکت کننده در هر تمرین و شرایط استفاده از آنها
• توجه کامل به هدف و مفاهیم تمرین و پست‌های بازیکنان
• استفاده از وسایل کمک آموزشی (تعداد و رنگ کاورها، تعداد توپ‌ها، ابعاد زمین، دروازه‌ی متحرک، تعداد قیف‌ها (marker) و بازیکنان).
• شروع تمرین از کجا، چه هنگام و توسط کدام بازیکن
• مربی باید در محل مناسب قرار گیرد به‌طوری که همه چیز تحت نظارت و کنترل او باشد.
• سیر پیشرفت تمرین از طریق کوچک یا بزرگ کردن زمین، تعداد بازیکنان و ضربه به توپ
• هدف را طوری تعیین کنید که بازیکنان آن را بفهمند و قابل دستیابی باشد.

• سازماندهی قبل از شروع تمرین
عدم برنامه‌ریزی مناسب، تمرین را با شکست مواجه خواهد ساخت
 
مشاهدات یک مربی در حین تمرین
• تمرینات را دقیقاً زیر نظر بگیرید و اشتباهات را گوشزد کنید.
• به بازیکنان اجازه دهید تا به شرایط واقعی تمرین برسند.
• مربی باید تصمیم گیرنده نهایی باشد.
• آنچه که در زمین اتفاق می‌افتد را مربیگری کنید نه آن چیزی که در ذهنتان است.
• اشتباهات را اصلاح نمایید نه آن چیزی که از قبل مهیا کرده‌اید.
• بر اساس اشتباهات بازیکنان تیم تمرینات را طراحی نمایید.
برنامه‌ریزی یک جلسه تمرین و پیشنهادات مؤثر
در برنامه‌ریزی تمرین باید به نکات زیر توجه شود:
الف - بازیکنان
1) سن بازیکنان
2) سطح قابلیت بازیکنان (جسمانی، تکنیکی، بلوغ و تجربه بازی)
3) میزان توانایی‌های بالقوه
4) تعداد بازیکنان
5) داشتن دستیار برای کمک به پیشرفت بازیکنان بر اساس تقسیم وظایف و توجه به بازیکنان

ب - محل تمرین
1) تمرین کجا برگزار می‌شود؟ زمین کامل، نصف زمین، سالن و...
2) ابعاد محل تمرین چه میزان است؟
3) آیا زمین بازی به ابعاد کوچک‌تر تقسیم شده است؟
4) آیا مجبوریم زمین تمرین را با دیگران تقسیم کنیم؟
پ- وسایل
1) چند عدد توپ در اختیار داریم؟
2) چند رنگ کاور، قیف تمرینی، دروازه متحرک و ... داریم؟
ت - زمان تمرین
1) چند جلسه تمرین در طول ترم می‌توانیم انجام دهیم؟
2) هر جلسه تمرین چه مدت زمان در اختیار داریم؟
3) تمرین در چه ساعتی از روز برگزار می‌گردد؟

ج- اهداف اصلی
1) آیا با توجه به موارد فوق جلسه تمرینی را برنامه‌ریزی کرده‌ایم؟
2) آیا برای بازیکنان هدف کلی را در نظر گرفته‌ایم؟
3) آیا برای هر یک از بازیکنان هدف‌های فردی را در نظر گرفته‌ایم؟
4) در پایان جلسه تمرین قرار است به چه اهدافی خاصی برسیم؟
5) آیا از محتوای این جلسه تمرین شناخت کافی داریم؟
6) آیا نسبت به نظم منطقی نکات مربیگری ابهامی نداریم؟
7) آیا در برخورد نسبت به جلسات تمرینی و بازیکنان اعتماد به نفس و اطمینان کامل داریم؟
فرآیند یک جلسه مربیگری
1) سازماندهی تمرین
2) شروع تمرین
3) مشاهده تمرین
4) تشخیص نقاط ضعف
5) توقف تمرین
6) اصلاح حرکت
7) نشان دادن مجدد حرکت
8) شروع مجدد از محل قطع تمرین توسط همان بازیکن
1) سازماندهی تمرین:
• تعیین ابعاد زمین
• تعداد بازیکنان
• تعداد توپ
• تعداد کاور
• تعداد قیف
• دروازه متحرک
• و ...
 
2) شروع تمرین:
• چگونه؟
• کجا؟
• چه موقع؟
• چه کسی؟
3) مشاهده تمرین:
• چه چیزی؟ اجرای تمرین در رابطه با موضوع مربیگری نه مورد دیگر.
• از کجا؟ از بهترین محلی که می‌توان تمام بازیکنان را مشاهده کرد.
• چگونه؟ با تحلیل، دیدن و تمرکز
• بازخورد، تفاوت بین وضعیت موجود و اجرای مطلوب
• سازماندهی صحیح
• نگرش بازیکنان به تمرین
4) تشخیص نقاط ضعف:
• از نظر تکنیکی، مشکل احساس لمس توپ، ارسال توپ است یا مشکل جسمانی و یا روانی است؟
• تصمیم‌گیری، زمان‌بندی و صحت در تصمیم‌گیری
• فهم و درک اهداف، اولویت‌های بازی و موقعیت‌ها
• شرایط بدنی، قدرت عضلانی، استقامت عضلانی و ...
• بلوغ یا تجربه بازی (بازی خوانی)
5) توقف تمرین:
• چگونه؟ با علامتی که برای همه قابل فهم باشد.
• چه موقع؟ در اولین فرصت مناسب و به محض دیدن اشتباه
6) اصلاح حرکت (کوچ کردن):
• دادن اطلاعات کلامی ساده، شمرده و قابل فهم
• نمایش حرکت توسط مربی یا افرادی که توانایی انجام کار را دارند
• ایجاد انگیزه
 
7) مرور تمرین و نشان دادن مجدد حرکت:
• توسط بازیکن به عنوان یک حرکت تکمیلی
• با سرعت شرایط بازی و مسابقه
• در موقعیتی یکسان با اجرای قبلی
8) شروع مجدد بازی از همان نقطه:
• فردی که اشتباه را مرتکب شده است خود باید آغازگر مجدد تمرین باشد.